สีชวนหลอน! ‘Mummy Brown’ สีน้ำตาลมัมมี่ที่มีจุดกำเนิดแห่งความสร้างสรรค์จากร่างกายมนุษย์

     เรื่องราวของสีและงานศิลปะนั้นต่างถูกพูดถึงกันมานานหลายศตวรรษ ไม่ว่าจะเป็นจุดกำเนิดของสี ประวัติศาสตร์สี รวมถึงการพัฒนาสีที่ทำให้เราได้พบกับสีสันในปัจจุบันที่มีให้เลือกใช้หลากหลายเฉดสี แต่ในบทความนี้เราจะพาแฟนๆ ไปขุดคุ้ยประวัติศาสตร์ผ่านอีกหนึ่งเฉดสีอย่าง Mummy Brown โทนสีที่เป็นจุดกำเนิดแห่งความสร้างสรรค์ สร้างจากร่างกายของมนุษย์

 

ภาพจาก harvardartmuseums.org

     Mummy Brown หรือสีน้ำตาลมัมมี่ แน่นอนว่าหากดูจากชื่อแล้วเราอาจไม่คาดคิดว่าสีเฉดนี้จะเป็นสีที่ทำขึ้นมาจากร่างของมัมมี่ แต่ในความเป็นจริงแล้วสีน้ำตาลเฉดนี้ถูกคิดค้นและสร้างขึ้นจากร่างของมัมมี่ โดยเป็นการนำเอามัมมี่มาบดให้เป็นผงก่อนที่จะผสมเข้ากับเรซินสีขาวและยางไม้หอม ซึ่งสีน้ำตาลมัมมี่นั้นปรากฏขึ้นในครั้งแรกเมื่อราวศตวรรษที่ 16 และได้รับความนิยมเพิ่มสูงมากที่สุดในช่วงศตวรรษที่ 19

 

ภาพจาก artuk.org 

     โดยขั้นตอนการผลิตสีน้ำตาลมัมมี่นั้นในอดีตจะมีการขนส่งมัมมี่ทั้งรูปแบบของร่างคนและแมวจากประเทศอียิปต์ เพื่อไปบดเป็นผงมัมมี่ที่ประเทศในแถบยุโรป ซึ่งมีการกล่าวอ้างจากนักเคมีและจิตรกรชาวอังกฤษว่า มัมมี่เพียงหนึ่งร่างสามารถบดเป็นผงและทำเป็นสีสำหรับใช้ในงานศิลปะได้นานมากถึง 20 ปี ซึ่งลักษณะของสีน้ำตาลมัมมี่นั้นสามารถเกลี่ยได้ง่าย เป็นสีน้ำตาลโทนอุ่นที่ให้มีติทางสีที่เข้มค่อนไปทางน้ำตาลไหม้ แต่ให้เนื้อสีที่มีความโปร่งแสง ด้วยคุณสมบัติเหล่านี้ทำให้สีน้ำตาลมัมมี่เป็นที่นิยมของเหล่าศิลปินในช่วงสมัยนั้น เพราะนอกจากจะมีคุณสมบัติเป็นสีสำหรับระบายแล้ว ยังสามารถใช้เป็นสีสำหรับเคลือบได้งานไม้หรืออื่นๆ ได้เช่นกัน

 

ภาพจาก nationalgeographic.com 

     ซึ่งความโดดเด่นของโทนสีนี้ทำให้ศิลปินหลายๆ คน ได้นำมาเป็นส่วนหนึ่งในการรังสรรค์ผลงาน ไม่ว่าจะเป็น Sir Willian Beechly หรือ Edward Burne-Jones สองศิลปินที่มีประวัติการสั่งซื้อสีน้ำตาลมัมมี่ แต่ยังไม่มีหลักฐานแน่ชัดว่าพวกเขาได้ใช้สีน้ำตาลชนิดนี้ในผลงานชิ้นใด แต่ว่าศิลปินที่ปรากฏการใช้สีน้ำตาลมัมมี่อย่างชัดเจนนั้น เราคงต้องยกให้ Eugene Delacroix ศิลปินชาวฝรั่งเศส เจ้าของผลงานชิ้นดังอย่าง “Liberty Leading the People” ที่ไม่เพียงงานของเดอลาครัวซ์เท่านั้นที่ถูกการันตีว่ามีการใช้สีดังกล่าว แต่อีกหนึ่งผลอย่าง “Interior of a Kitchen” จาก Martin Drolling ก็ถูกตั้งข้อสงสัยว่ามีการใช้สีน้ำตามมัมมี่เช่นกัน

 

 ภาพจาก  artinsociety.com

     นอกจากผงมัมมี่บดจะปรากฏหลักฐานว่าถูกทำให้เป็นสีสำหรับในงานศิลปะแล้ว ผงดังกล่าวยังเคยถูกใช้เป็นหนึ่งในยารักษาโรคของแพทย์ในยุคเก่าอีกด้วย ซึ่งความเชื่อนี้ปรากฏขึ้นในราวยุคกลางตอนต้น โดยชาวยุโรปในสมัยนั้นจะนำผงมัมมี่มาปรุงและกิน เพราะเชื่อว่ามันสามารถช่วยในการรักษาโรคต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นโรคลมบ้าหมูไปจนถึงโรคกระเพาะนั่นเอง 

 

     อย่างไรก็ตามปัจจุบัน “สีน้ำตาลมัมมี่” มีการคิดค้นและนำเอาวัสดุหรือสีอื่นมาผสมเพื่อให้ได้โทนสีและคุณสมบัติต่างๆ ตามแบบฉบับดั้งเดิม ทำให้ความนิยมในการนำเอามัมมี่มาเปลี่ยนเป็นสีนั้นเริ่มห่างหายไปตั้งแต่ราวต้นศตวรรษที่ 20 ซึ่งเป็นช่วงที่กฎหมายและแนวคิดเรื่องจริยธรรมนั้นเข้ามามีส่วนอย่างมากในการประกอบสร้างสังคมในยุคนั้น