ความสำเร็จของ Fast & Feel Love ในแง่ Universal Joke ที่เรียกเสียงหัวเราะจากผู้ชมทั่วโลก

     รูปแบบของการสร้างภาพยนตร์สักเรื่องปัจจัยสำคัญที่ผู้สร้างต้องคำนึงถึงอย่างมากคือ “ตลาดผู้ชม” แน่นอนว่าภาพยนตร์ที่ใช้ภาษาของประเทศตัวเองมีกรอบข้อจำกัดบางอย่างที่ยากจะก้าวเข้าไปสู่สารบบภาพยนตร์ระดับโลก กำแพงด้านภาษาที่สำคัญที่สุดคือ “มุกตลก” นอกจากเรื่องภาษาแล้ว วัฒนธรรมยังมีส่วนเกี่ยวข้องที่ทำให้ผู้คนทั่วโลกมีอารมณ์ในรูปแบบที่แตกต่างและหลากหลายอย่างมาก ทฤษฎีทางสังคมวิทยาหลายครั้งทฤษฎีมีการระบุว่าหากจะอยู่ในสังคมได้อย่างกลมกลืนที่สุดต้องใช้มาตรวัดว่าสามารถสร้างมุกตลกหรือเข้าใจมุกตลกอย่างถ่องแท้ได้หรือไม่ ซึ่งภาพยนตร์เรื่อง Fast & Feel Love กำลังใช้วิธีการสื่อสารในการสร้างมุกชวนขำสำหรับคนในวงกว้างมากขึ้น แม้จะใช้ภาษาไทยปนอังกฤษก็ตาม

     ผู้กำกับ เต๋อ-นวพล ธำรงรัตนฤทธิ์ ขึ้นชื่ออยู่แล้วเรื่องการใช้จังหวะและภาพในการบอกเล่าเรื่องอย่างมีเอกลักษณ์ ในภาพยนตร์ Fast & Feel Love ที่มีตัวละครหลักไม่กี่ตัว นำโดย เจ และ เกา รับบทโดย ญาญ่า-อุรัสยา เสปอร์บันด์ และ ณัฏฐ์ กิจจริต มีวิธีการเล่าเรื่องที่ใช้ห้วงภวังค์ความคิด การเว้นจังหวะว่าง และบทพูดที่สมจริงบ้าง เหนือจริงบ้าง เรียกว่ามีการสอดแทรกลูกเล่นเข้าไปในฉากแสนธรรมดาแต่ทั้งหมดถูกจัดแจงไว้อย่างลงตัว ดังนั้นการสร้างสถานการณ์ทุกอย่างแม้จะดูเกินจริงและเชื่อว่าบางอย่างต้องขายขำแน่ๆ กลับดูลื่นไหลชนิดที่ผู้ชมไม่ได้รู้สึกขัดอารมณ์

     ความขำขันแห่งการ “Parody” มุกตลกส่วนมากที่ทำให้ผู้ชมหัวเราะได้มากที่สุดคือการเลียนแบบเชิงล้อเลียน วิธีการนี้ถูกใช้ในการแสดงแขนงตลกมาอย่างยาวนาน เพราะมันสามารถทะลวงลึกเข้าไปสู่จักรวาลความทรงจำของผู้ชมได้เสมอ กำแพงภาษาจึงค่อยๆ เตี้ยลงเมื่อเจอกับการทะลวงไส้ความตลกแบบนี้ ซึ่งแน่นอนว่า Fast & Feel Love ก็เป็นภาพยนตร์ที่หยิบจับเอาลูกเล่นตรงนี้มาใส่ตลอดทั้งเรื่อง ฉากที่ชัดที่สุดคงจะเป็นการเลียนแบบบทพูดของ Liam Neeson ในภาพยนตร์เรื่อง Taken ที่กล่าวว่า “I will look for you, I will find you, and I will kill you.” ตัวละครเกาใช้บทนี้ในการพูดคุยกับเอ็ดเวิร์ด (คู่แข่งคนสำคัญในเรื่อง) เป็นซีนที่ผู้คนทั่วโลกเข้าใจและเกิดรอยยิ้มโดยอัตโนมัติ มากไปกว่านั้นยังใช้ประโยค “ไอจะขยี้ยูว์ให้แหลกคึ” มาบดขยี้เส้นความตลกให้กับคนไทยเพิ่มเติมอีกด้วย

     เรื่องการเลียนแบบกึ่งล้อเลียนต้องบอกว่ามีหลายมิติ บางทีก็ใช้ความตลกขำขันจากฉากในภาพยนตร์เรื่องดั้งเดิมมาปรับแต่งใหม่ หรือบางครั้งก็ใช้เอกลักษณ์ทั่วไปบางอย่างมาสอดแทรกไว้ก็เรียกรอยยิ้มได้ไม่น้อย ใน Fast & Feel Love มีฉากที่เรียกใช้แม่บ้าน คนขับรถ และครูสอนภาษาอังกฤษ ต้องบอกเลยว่าหากใครเคยชมภาพยนตร์เรื่อง Parasite จะเข้าใจในสถานการณ์นี้เป็นอย่างดี อีกทั้งยังมีการแซวว่า “จ้างคนในครอบครัวมาทำหรือเปล่า” ซึ่งตรงนี้ก็สอดคล้องกับเส้นเรื่องของภาพยนตร์ระดับออสการ์จากเกาหลี อีกทั้งแต่ละฉากยังมีการจำลองซีนให้ชวนนึกถึงผลงานของผู้กำกับบงจุนโฮ เรียกว่าหยิบมาล้อได้อย่างลื่นไหลและใช้ภาพจำของภาพยนตร์ระดับโลกมาสร้างสีสันได้อย่างลื่นไหลเลยทีเดียว

     สิ่งสำคัญอีกอย่างหนึ่งของการสร้างมุกตลกคือความเรียบง่าย ประสบการณ์ร่วมเป็นสิ่งที่ทำให้คนดีใจ เสียใจ และที่สำคัญคือตลกในสถานการณ์เดียวกัน วิธีการของเต๋อคือการหยิบเอาเรื่องราวแสนธรรมดาแต่น่าจะเป็นเรื่องของคนทั้งโลกมาใส่ไว้ในภาพยนตร์เรื่องนี้จนเกิดเป็นฉากตลกๆ ชวนอมยิ้มและปล่อยเสียงหัวเราะออกมาพอให้บรรยากาศในโรงสนุกแบบพอเหมาะพอดี (จริงๆ แล้วมันไม่ใช่ภาพยนตร์ตลกเสียทีเดียว) อย่างเช่นการทักทายกันของตัวละครเจและเมทัลที่ไม่รู้ความสัมพันธ์และตัดฉากมาขอโทษแบบฉับพลัน การเล่นจังหวะที่ไม่ว่าจะใช้ภาษาอะไรก็เข้าใจทั้งโลก หรือจะเป็นการทำความสะอาดฝุ่นของเกาอันเป็นประสบการณ์ร่วมที่ทุกคนล้วนประสบพบเจอ ความเรียบง่ายแบบนี้กลายเป็นลูกโดดของภาพยนตร์ที่กระตุกต่อมฮาของทุกคน

     ทุกอย่างดูง่ายดายแต่การออกแบบฉากไม่ง่าย ต้องไม่ลืมว่าภาพยนตร์แต่ละเรื่องย่อมมีเส้นเรื่องหลักที่ต้องเล่าร้อยเรียงไปเรื่อยๆ ดังนั้นการสอดแทรกความตลกเข้ามาเป็นรสชาติใหม่เพื่อคลุกเคล้าให้ภาพยนตร์กลมกล่อมไม่ใช่เรื่องง่ายเท่าไหร่หนัก เพราะฉะนั้นการสร้างสิ่งที่เรียกว่า “Universal Jokes” จึงต้องคำนึงถึงองค์ประกอบหลายอย่าง ทุกมุกต้องเชื่อมสัมพันธ์ทั้งบทและอารมณ์ของภาพยนตร์ได้ดี ความเข้ากันต้องเป็นสิ่งสำคัญที่สุดเสมอ นี่เป็นสิ่งหนึ่งที่สามารถพิสูจน์ฝีมือของผู้กำกับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับการทำความเข้าใจความลื่นไหลของวัฒนธรรมตามแนวทางสังคมวิทยา พอคนเข้าใจมุกตลกร่วมแบบนี้ก็จะชวนท่องไปในวังวนของวัฒนธรรมเฉพาะที่ลึกซึ้งมากขึ้น และนั่นอาจเป็นเส้นทางที่พาคนทั่วโลกให้สนใจผลผลิตทางวัฒนธรรมของไทยมากขึ้นไม่มากก็น้อย