พระมหาพิชัยมงกุฎ เครื่องราชกกุธภัณฑ์สัญลักษณ์การขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์อย่างสมบูรณ์

     เมื่อพูดถึงความสำคัญของพระราชพิธีบรมราชาภิเษกนั้นภาพริ้วขบวนอันยิ่งใหญ่ บรรยากาศแห่งมนต์ขลังของการผลัดรัชกาลใหม่อย่างเต็มตัว ฉะนั้นมีเครื่องประดับเกียรติยศกษัตริย์ 5 อย่างที่ขาดไม่ได้สำหรับพระราชพิธีสำคัญเช่นนี้หรือที่เรียกกันว่า “เบญจกกุธภัณฑ์” ตามราชประเพณีแล้วสิ่งที่ทำให้พระราชพิธีบรมราชาภิเษกหรือในภาษาอังกฤษว่า Coronation ต่างจาก Enthronement คือ “พระมหาพิชัยมงกุฎ” ในช่วงแรกมีความเข้าใจกันตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชแล้วว่ามงกุฎมีความสำคัญเท่าราชกกุธภัณฑ์อื่น ๆ แต่เมื่อติดต่อกับประเทศยุโรปภาวะความเป็นพระมหากษัตริย์อยู่ตอนเวลาสวมมงกุฎ ฉะนั้นหลังจากยุคสมัยพระราชพิธีบรมราชาภิเษกของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหากษัตริย์ทุกพระองค์เมื่อเข้าสู่ช่วงพระราชพิธีจะทรงสวมมงกุฎสมดั่งความเป็นสากลแบบฉบับยุโรป

 

เกร็ดความรู้เพิ่มเติม: พระมหาพิชัยมงกุฎนั้นเดิมทีถูกสร้างในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) ทำด้วยทองคำลงยาบริสุทธิ์ รวมพระจอนสูง 66 เซนติเมตร น้ำหนัก 7.3 กิโลกรัม แต่ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) โปรดเกล้าฯ ให้ซื้อเพชรเม็ดใหญ่จากเมืองกัลกัตตา ประเทศอินเดีย พระราชทานนามว่า “พระมหาวิเชียรมณี” แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ประดับไว้บนยอดแทนยอดพุ่มข้ามบิณต์

 

ภาพ: ประมวลบทความพระราชพิธีบรมราชาภิเษก กระทรวงวัฒนธรรม และ มติชน