“Boxing Day” ชื่อนี้การันตีว่าเทศกาลคริสต์มาสแต่ละปีไม่ได้สิ้นสุดเพียงแค่วันที่ 25 ธันวาคมแต่จะมีควันหลงลอยมาจนถึงวันที่ 26 ธันวาคมซึ่งเป็นวันตามธรรมเนียมมาอย่างเนิ่นนานในชื่อ “Boxing Day” คนไทยอาจจะไม่คุ้นหูนักกับ 1 วันให้หลังวันคริสต์มาสแบบนี้ เนื่องด้วยวัฒนธรรมทางด้านศาสนาของประเทศเรานั้นประชากรเป็นพุทธศาสนิกชนเป็นส่วนใหญ่ แต่ก็น่าชื่นชมที่เราเปิดกว้างรับวัฒนธรรมต่างศาสนาได้โดยไม่ปิดกั้น การเฉลิมฉลองวันคริสต์มาสจึงมีความสำคัญขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี แต่สำหรับ 1 วันให้หลังยังไม่มีบทบาทในสังคมไทยอย่างเป็นชิ้นเป็นอันนัก วันนี้เราจะพาไปทำความรู้จักแบบสั้นๆ ว่าหลังจบวันคริสต์มาสเขาทำอะไรกัน

ภาพ: TUSCAN Afternoon

     วัฒนธรรมนี้ไม่ได้เกิดจากศูนย์รวมชาวคริสต์แต่เกิดจากประชากรชาวคริสต์ในสหราชอาณาจักร เรื่องราวของ “วันเปิดกล่องของขวัญ” ต้องย้อนกลับไปถึงประมาณช่วงศตวรรษที่ 17 เจาะลึกไปถึงคำว่า “Christmas Box” ซึ่งหมายถึงของขวัญวันคริสต์มาสโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ทำงานบริการเช่นเหล่าช่างหลายแขนงรวมถึงบริกรด้านต่างๆ เพื่อเป็นคำขอบคุณสำหรับงานบริการอันยอดเยี่ยมตลอดทั้งปีในวันหลังวันคริสต์มาส 1 วัน นอกจากนี้วัฒนธรรมตอบแทนกันอันน่าชื่นชมนี้วันถัดจากคริสต์มาสยังมีความเชื่อมโยงกับธรรมเนียมปฏิบัติของอังกฤษแต่ดั้งเดิมเรื่องวันหยุดพิเศษหลังวันคริสต์มาสให้กับผู้คนได้เดินทางกลับไปเยี่ยมครอบครัวที่จากกันมาไกล ถือว่ายังไม่ใช่วันสำหรับเปิดกล่องของขวัญเต็มตัวในยุคแรกแต่ทว่าเป็นวันแห่งการเสาะหาความสุขสำหรับทุกฝ่ายในช่วงเทศกาลปลายปีอย่างแท้จริง และเสริมด้วยเรื่องเล่าของกษัตริย์เวนเซสลาสพบเห็นผู้คนยากจนต้องจำทนลำบากในสภาพอากาศหนาวเย็นและหิมะในขณะที่คนรวยเสพสุขกันอย่างเบิกบานสำราญใจ ท่านจึงหยิบนำของเถลิงสุขโดยเฉพาะอาหารการกินมาแบ่งให้กับผู้ยากไร้จนกลายเป็นธรรมเนียมการปฏิบัติเรื่องการให้ของในเวลาต่อมา

ภาพ: Fanpop

     ต่อมาวันเปิดกล่องของขวัญกลายเป็นเรื่องราวสำคัญไปในหลายวัฒนธรรมรวมถึงวัฒนธรรมอังกฤษต้นแบบประเพณีนี้เองด้วย เพราะมันกลายเป็นวันหยุดอย่างเป็นทางการ (วันหยุดธนาคาร) ตั้งแต่ปี 1871 เป็นต้นมา และแต่ละประเทศก็มีเงื่อนไขการหยุดที่ทั้งคล้ายคลึงและแตกต่างกัน ส่วนบางองค์กรก็ไม่หยุดแต่จ่ายเงินให้กับพนักงานที่มาปฏิบัติการในวันนั้นเปรียบเสมือนทำโอทีหรือได้โบนัสช่วงเทศกาลนั่นเอง แล้ววันหยุดแบบนี้ชาวคริสต์ยุคใหม่เขาทำอะไรกันร่วมหาคำตอบในย่อหน้าถัดไป

ภาพ: TripSavvy

     เมื่อพูดถึงของขวัญและเทศกาลแห่งความสุขสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือการช็อปปิ้ง ต้องบอกว่าเรื่องการช็อปปิ้งในวันเปิดกล่องของขวัญนี้เกิดขึ้นในช่วงยุคหลังๆ แล้ว “การตลาด” คำนี้มีผลอย่างมากต่อทิศทางของการพัฒนารูปแบบการทำธุรกิจ และแน่นอนว่าโอกาสทองในการขายของคือวันหยุดเทศกาลและยิ่งพลาดไม่ได้กับเทศกาลคริสต์มาสโดยเฉพาะอย่างยิ่งควันหลังอย่างวันเปิดกล่องของขวัญที่ผู้คนมีพฤติกรรมใช้จ่ายตามธรรมเนียมเดิมกันอยู่แล้ว ประกอบกับประวัติศาสตร์ด้านเศรษฐกิจโลกในช่วงปี 1980s นั้นระบุว่ากราฟเศรษฐกิจค่อยๆ ร่วงลงเรื่อยๆ เพราะฉะนั้นวันนี้จึงเป็นเหมือนวันดีเดย์ไม่ต่างจาก “Black Friday” ควันหลงวันขอบคุณพระเจ้าเลยทีเดียว ร้านต่างๆ ขนเอาโปรโมชั่นมาประชันกันแบบจัดเต็มลดกันกระหน่ำกันเป็นธรรมเนียมตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา เหมือนเป็นแหล่งความสุขทั้งให้คนซื้อเป็นของขวัญให้ผู้อื่นเปิดและซื้อเองเปิดเอง ถือเป็นวันที่เลขการจับจ่ายใช้สอยโดยเฉพาะในเกาะอังกฤษพุ่งทะยานสูงขึ้นอย่างน่าตกใจ

ภาพ: Khel Now

     ความบันเทิงวันเปิดกล่องของขวัญของคนอังกฤษที่ขาดไม่ได้คือการดูกีฬา โดยเฉพาะกีฬาฟุตบอลและรักบี้เป็นกีฬาที่ขาดไม่ได้จริงๆ สำหรับเหล่าประชากรเมืองผู้ดี ในวันที่ 26 ธันวาคมไม่ว่าจะตรงกับวันอะไรฟุตบอลและรักบี้ในเกาะอังกฤษจะพร้อมใจลงทำการแข่งขันสร้างความบันเทิงกันอย่างอัดแน่นเต็มทุกสลอตโปรแกรมตั้งแต่ช่วงเที่ยงไปจนถึงค่ำเลยทีเดียว ผู้คนใช้เวลาเอนตัวดูรายการทีวีเก็บตกคริสต์มาส เชียร์ฟุตบอลทีมโปรด ใครฮาร์ดคอร์หน่อยก็ร่วมฉลองกันในสนาม ถือเป็นวันหนึ่งที่ยอดผู้ชมเข้าสนามเยอะสุดในแต่ละรอบปีเลยก็ว่าได้ จนอิตาลีขอหยิบยืมธรรมเนียมปฏิบัติมาลองใช้จัดการแข่งขันกีฬาในวันเดียวกันและประสบความสำเร็จอย่างมาก เป็นการการันตีว่าพลังแห่งการเปิดกล่องของขวัญหลังวันคริสต์มาสนั้นยิ่งใหญ่ในหลายสังคมอย่างไร

 

     รากฐานวัฒนธรรมแห่งความโอบอ้อมอารีสร้างช่วงเวลาดีๆ ให้กับเทศกาลแห่งความสุขปลายปีแบบนี้มีมานับร้อยๆ ปี ถึงแม้เรื่องเล่าการสืบสานตำนาน รูปแบบการปฏิบัติจะมีการปรับเปลี่ยนให้เข้ากับวิถีปฏิบัติและบรรทัดฐานใหม่ๆ ในสังคม แต่ที่ยังเหลืออยู่คือความพิเศษในห้วงความรู้สึกของผู้เฉลิมฉลองคริสต์มาสที่เฝ้ารอคอยควันหลงวันนี้อยู่ทุกๆ ปี บ้างก็อยากช็อป บ้างก็อยากชมกีฬาคู่เด็ด บ้างก็อยากใช้ช่วงเวลานี้กลับไปหาครอบครัวที่รักตามคำกล่าวสมัยก่อน และอีกมากมายหลากความอยาก ไม่ว่าใครจะอยากอะไรแต่ความอยากในวันเปิดกล่องของขวัญนี้มันสร้างพลังบวกให้กับวันดีๆ หลังวันคริสต์มาสได้อย่างน่าอัศจรรย์ นี่ล่ะ “Boxing Day”