กรดไขมันไม่อิ่มตัว

     กรดไขมันไม่อิ่มตัว (Unsaturated fatty acid) คือ ไขมันที่ธาตุคาร์บอน ไฮโดรเจน และออกซิเจน จับกันยังไม่สมบูรณ์ ยังมีช่องว่างในลูกโซ่เหลืออยู่ และพร้อมจะเปลี่ยนแปรสภาพเป็นสารอื่นๆ ได้ จึงจำเป็นในการดูดซึมไปใช้งานในส่วนต่างๆ ของร่างกาย ส่วนใหญ่เป็นไขมันที่ได้จากพืช (ยกเว้นจากพืชบางชนิด เช่น กะทิ และน้ำมันปาล์มที่เป็นไขมันอิ่มตัว) ไขมันไม่อิ่มตัวมีผลต่อโรคอ้วนและโรคหลอดเลือดน้อยกว่าไขมันอิ่มตัว

กรดไขมันไม่อิ่มตัว แบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ

1. ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว (Monounsaturated Fat, MUFA) คือถือเป็นไขมันดี เพราะจะมีส่วนทำให้คอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) ในเลือดลดลง โดยเฉพาะเมื่อได้รับแทนที่ไขมันอิ่มตัว แหล่งของไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวนั้น พบมากในอาหารจำพวกไขมันจากพืชบางชนิด เช่น น้ำมันรำข้าว น้ำมันคาโนล่า น้ำมันมะกอก ถั่วลิสง ถั่วพิสตาชิโอ อัลมอนด์ อะโวคาโด ฯลฯ
2. ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน (Polyunsaturated Fat, PUFA) คือไขมันที่มีอะตอมคาร์บอนจับกันด้วยพันธะคู่ตั้งแต่ 2 ตำแหน่งขึ้นไป ถือเป็นไขมันดีเช่นกัน และแบ่งแยกย่อยได้เป็น 2 ชนิด คือ โอเมก้า 3 และ โอเมก้า 6

• โอเมก้า 3 จะพบได้มากในปลาหลายชนิด เช่น ปลาแซลมอน ปลาซาดีน ปลาทูน่า ปลาทู ปลาสวาย ฯลฯ และอาหารจำพวกไขมันจากพืชบางชนิด เช่น เมล็ดแฟลกซ์ เมล็ดเจีย วอลนัท น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันคาโนล่า ฯลฯ มีสรรพคุณเด่นคือ ช่วยต้านการอักเสบ ต้านการแข็งตัวของเลือด ลดไตรกลีเซอไรด์ และช่วยให้หลอดเลือดทำงานดีขึ้น 

• โอเมก้า 6 จะพบได้มากในอาหารจำพวกไขมันจากพืชบางชนิด ตัวอย่างเช่น น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันข้าวโพด น้ำมันดอกคำฝอย น้ำมันงา วอลนัท เมล็ดทานตะวัน ฯลฯ มีสรรพคุณเด่นคือลดการจับกลุ่มของเกล็ดเลือดทำให้หลอดเลือดที่หัวใจเป็นปกติ ลดความดันโลหิตสูง ลดการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง สามารถช่วยบำรุงตับและใช้ได้ผลดีในผู้ป่วยที่ดื่มสุรา และป้องกันโรคสมองเสื่อมหรือโรคอัลไซเมอร์ โดยลดการแข็งตัวของเยื้อหุ้มเม็ดเลือดแดง ทำให้สมองได้รับออกซิเจนมากขึ้น