พญ.ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล (หมอผิง) แพทย์วุฒิบัตรเวชศาสตร์ชะลอวัย (สหรัฐอเมริกา)

ดูแลสุขภาพช่วงอยู่บ้าน ควรเริ่มอย่างไร?

“ตอนนี้หลายๆ คนอาจจะเน้นการซื้อพวกอาหารสำเร็จรูป อาหารกระป๋อง โดยส่วนใหญ่จะมีปริมาณของเกลือโซเดียมสูง ซึ่งถ้ากินบ่อยๆ ก็มีโอกาสที่เราก็จะได้รับปริมาณโซเดียมมากเกินไป ส่งผลให้ไตต้องทำงานหนักและก็ทำให้หน้าจะออกบวมๆ ได้ ดังนั้นแนะนำว่าถ้าพอทำอาหารเป็นให้พยายามสลับกินเป็นอาหารสด อาหารปรุงสุก ก็จะมีประโยชน์ต่อร่างกายมากกว่า หรือถ้าเป็นการสั่งอาหารก็พยายามสั่งให้หลากหลาย คือไม่แนะนำให้สั่งแต่อาหารเดิมๆ เป็นประจำ และพยายามเลือกเมนูที่เค็มน้อยบ้างสลับกันไป นอกจากนี้บางคนในช่วงที่ทำงานที่บ้าน ก็จะมีขนม มีเครื่องดื่มน้ำหวานๆ ติดไว้บนโต๊ะตลอด อันนี้ก็จะทำให้เราอ้วนได้ง่าย ดังนั้นหลักการง่ายๆ คือพยายามอย่าเอาไว้ใกล้มือหรือใกล้ตา เพราะเราจะหยิบกินได้ง่าย แนะนำให้เก็บขนมไว้ในตู้และกินเป็นเวลา คืออาจจะต้องทำเหมือนกับตอนอยู่ออฟฟิศที่เราจะพักเบรกเป็นเวลา จะได้ไม่ตามใจตัวเองทำงานไปกินไปตลอดเวลา” 

คุณหมอผิงได้เสริมต่อว่าเป็นไปได้ที่การเดินเข้าห้องครัวตลอดทั้งวันหรือกินขนมทุกๆ ชั่วโมงอาจเป็นการกินเพื่อแก้เหงา "อีกอย่างนึงหมอว่าเวลาอยู่บ้านบางทีก็ทำให้รู้สึกเหงาได้ ไม่รู้จะทำอะไร ไม่ได้เจอเพื่อน ซึ่งเราสามารถแก้เหงาด้วยการโทรคุยหรือวีดิโอคอลหากันได้เพื่อช่วยให้เราไม่รู้สึกเหงาและไม่ไปกินเพื่อแก้เหงา"  

นอกจากนี้การหาเวลาออกไปสูดอากาศหรือรับแสงแดดก็มีส่วนสำคัญต่อการมีสุขภาพที่ดี "ควรหาเวลาออกไปข้างเพื่อรับแสงแดดบ้าง เพราะการนั่งอยู่แต่ในห้อง ในบ้านทั้งวันโดยไม่ได้รับแสงแดดเลย อาจทำให้ร่างกายของเราไม่ได้สังเคราะห์วิตามินเอง ส่งผลให้สร้างวิตามิน D ได้น้อยลง ซึ่งเป็นวิตามินที่สำคัญต่อภูมิคุ้มกัน โดยการรับแสงแดดจะช่วยให้ร่างกายของเราสร้างวิตามิน D ด้วยตัวเอง คือถ้าบ้านใครมีบริเวณหน่อยก็ดี ก็สามารถออกมาเดินรอบๆ บ้าน รดนำ้ต้นไม้ หรือถ้าไม่มีบริเวณ ก็แนะนำให้เปิดหน้าต่างแล้วให้ได้แสงแดดอ่อนๆ ในช่วงตอนเช้ากับตอนเย็นเข้ามาในห้อง"

Photo: @santamonicaproper

กินอย่างไรเพื่อช่วยเสริมภูมิต้านทานให้กับร่างกาย?

“จริงๆ แล้วสำหรับการเสริมภูมิต้านทาน นอกจากอาหารแล้ว ที่สำคัญคือการนอนด้วย คือควรนอนพักผ่อนให้เพียงพอและต้องไม่เครียด 2 อย่างนี้ถือว่าสำคัญมากๆ  ส่วนอาหารก็คือการกินอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพทั่วไปเลย สำหรับอาหารที่หมอกิน จะเน้นในเรื่องของสารต้านอนุมูลอิสระหรือว่า Anti-oxidant ต่างๆ จากผักผลไม้หลากสี ซึ่งมีความสำคัญต่อร่างกาย และก็จะพยายามเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดการอักเสบภายในร่างกาย เช่นขนมหวานและของทอด นอกจากเน้นกินผักผลไม้แล้ว แนะนำให้ทานอาหารที่มีโพรไบโอติก เช่น โยเกิร์ต และพรีไบโอติก ซึ่งเป็นอาหารของแบคทีเรียที่ดีในลำไส้ โดยมาจากผักและอาหารที่มีกากใยทั้งหลาย เพราะประชากรของแบคทีเรียที่ดีในลำไส้ใหญ่มีความสำคัญต่อระบบภูมิคุ้มกัน ถ้าประชากรของแบคทีเรียที่ดีมีเยอะ ภูมิคุ้มกันของเราก็จะดีตามไปด้วย” 

Photo: @thidakarn / เมนูอาหารจากอินสตาแกรมหมอผิง

ดูแลผิวอย่างไรดีในช่วงอยู่บ้าน?

การรับข่าวสารเกี่ยวกับการแพร่ระบาดของ Covid-19 ในช่วงนี้ส่งผลให้หลายๆ คนรู้สึกเครียด หรือบางครั้งเสพข่าวเหล่านี้จนนอนไม่หลับ ทำให้พักผ่อนได้ไม่เพียงพอ ซึ่งผลที่ตามมาก็คือผิวพรรณที่ดูอิดโรย โดยหลังจากที่พูดคุยกับคุณหมอผิงเราก็พบว่าการดูแลผิวในช่วงอยู่บ้านไม่ควรละเลย 2 สิ่งนี้ "หมอแนะนำว่าพยายามอย่าเสพข่าวตลอดเวลา ควรตั้งเวลาในการเช็คข่าวสาร เช่นเช้ากับเย็น อย่างก่อนนอนเนี่ยไม่ควรเช็คเพราะอาจทำให้เครียดจนนอนไม่หลับได้ สำหรับผิว หลายคนอาจจะคิดว่าอยู่บ้านไม่ได้ไปไหน ไม่ต้องทาอะไรก็ได้ ซึ่งจริงๆ แล้วถึงจะอยู่บ้านก็ควรทามอยซ์เจอไรเซอร์และครีมกันแดด เพราะว่าถึงเราไม่ได้ออกไปโดนแดดโดยตรง แต่เราก็โดนทางอ้อมจากแสงแดดที่รอดผ่านกระจกมา หรือพวกแสงอินฟาเรดและแสงสีฟ้า (Invisible Light) จากหน้าจอคอมฯ ได้ ดังนั้นเวลาอยู่บ้านควรล้างหน้าล้างตา ทามอยซ์เจอไรเซอร์ และทาครีมกันแดดให้เป็นนิสัย"

Photo: @supergoop

ดูแลสุขภาพจิตอย่างไรในช่วงที่มีแต่ความกังวล?

“เรื่องของสุขภาพจิตใจถือว่าสำคัญมากๆ เลยในช่วงนี้  ซึ่งความกังวลที่มากไป เช่นกังวลกับอนาคตที่ยังมาไม่ถึง สามารถทำให้เกิดภาวะเครียดในร่างกายเราได้ เพราะฉะนั้นแนะนำว่าพยายามอยู่กับปัจจุบันและใช้เวลากับคนที่เรารักไม่ว่าจะเพื่อนหรือคนในครอบครัว สำหรับตอนนี้ถึงแม้การเว้นระยะห่างทางสังคมทำให้ตัวต้องอยู่ห่างกัน แต่เรายังสามารถติดต่อกันได้ผ่านการสื่อสารทางดิจิตอล อย่างโซเชียลมีเดียหรือวีดิโอคอลได้ เพราะจริงๆ มนุษย์เราเป็นสัตว์สังคมเนอะ ซึ่งถึงแม้ไม่ได้เจอกันแต่เราก็ยังสามารถสังคมกันได้ ซึ่งมีการพบว่าวีดิโอคอลจะช่วยแก้เหงาได้ดีกว่าการโทรหาเพราะได้เห็นภาษากายด้วย”

ทิปส์ที่จะช่วยให้ '"โฟกัส" กับสิ่งที่ทำในชีวิตประจำวันมากขึ้น 

“หมอเห็นด้วยเลยสำหรับการฝึกสมาธิว่าเป็นเรื่องค่อนข้างสำคัญ เพราะทุกวันนี้เราจะถูกรบกวนค่อนข้างง่ายจากสิ่งรอบๆ ตัว จนเสียสมาธิและสามารถคิดอะไรที่ต่อเนื่องหรือ Deep Work ได้น้อย ส่วนตัวหมอเองจะหาเวลาทำ Digital Detox  คือปิดแอพ ปิดโทรศัพท์ แล้วอยู่กับการอ่านหนังสือ ทำสมาธิ หรือบางทีเวลาออกกำลังกาย อย่างการวิ่งบนสายพาน จะวิ่งแบบไม่เปิดอะไรดู ไม่ฟังเพลง และจะอยู่กับการก้าวและลมหายใจของเราขณะเดินหรือวิ่งแทน”