น้ำหอมกับจิตวิทยา! เมื่อกลิ่นหอมส่งผลต่ออารมณ์และความรู้สึก

ภาพถ่ายโดย Karolina Kaboompics: https://www.pexels.com/th-th/photo/4736017/ 

น้ำหอมกับความทรงจำ

     กลิ่นหอมจากน้ำหอมมีความเชื่อมโยงกับความทรงจำผ่านระบบลิมบิก (Limbic System) ในสมองซึ่งเป็นส่วนของการรับรู้อารมณ์และพฤติกรรม เมื่อเราสูดดมกลิ่น กลิ่นนั้นจะเดินทางผ่านโพรงจมูกและกระตุ้นเซลล์ประสาทรับกลิ่น สัญญาณเหล่านี้จะถูกส่งต่อไปยังระบบลิมบิก ซึ่งจะเชื่อมโยงกับความทรงจำและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับกลิ่นนั้น ตัวอย่างเช่น กลิ่นน้ำหอมของแม่ หรือกลิ่นของน้ำหอมที่เราเคยใช้ในช่วงเวลาพิเศษอาจทำให้เรานึกถึงความรู้สึกที่เกี่ยวข้องกับช่วงเวลานั้น นี่เป็นเพราะระบบลิมบิกมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับฮิปโปแคมปัส ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการสร้างและเก็บรักษาความทรงจำ ดังนั้นเมื่อเราสัมผัสกับกลิ่นที่คุ้นเคย ระบบลิมบิกจะกระตุ้นฮิปโปแคมปัสเพื่อดึงความทรงจำที่เกี่ยวข้องกับกลิ่นนั้นออกมา กลิ่นจึงเป็นตัวกระตุ้นความทรงจำที่ทรงพลัง และสามารถนำพาเรากลับไปสู่ช่วงเวลาหรือสถานที่ในอดีต

ภาพถ่ายโดย Frosty Ilze: https://www.pexels.com/th-th/photo/6729087/ 

น้ำหอมกับอารมณ์

     น้ำหอมเชื่อมโยงกับอารมณ์ต่างๆ ผ่านระบบลิมบิกเช่นกันกับความทรงจำ แต่เพราะระบบลิมบิกยังมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับต่อมไร้ท่อ (Endocrine Glands) ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการผลิตฮอร์โมนที่สร้างอารมณ์ เมื่อเราสูดดมกลิ่น ระบบลิมบิกจะส่งสัญญาณไปยังต่อมไร้ท่อเพื่อหลั่งฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์นั้น ตัวอย่างเช่น

• น้ำหอมกลิ่นดอกไม้: ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย สงบ และเบิกบาน จากการหลั่งฮอร์โมนเซโรโทนินซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความสุข
• น้ำหอมกลิ่นดิน: ทำให้รู้สึกสงบ มั่นคง และปลอดภัย จากการปลดปล่อยฮอร์โมนโดปามีนซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความสุขและความพึงพอใจ
• น้ำหอมกลิ่นผลไม้: ทำให้รู้สึกสดชื่น กระปรี้กระเปร่า เนื่องจากต่อมไร้ท่อหลั่งฮอร์โมนเอ็นโดรฟินซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความสุขและความผ่อนคลาย

ภาพถ่ายโดย cottonbro studio: https://www.pexels.com/th-th/photo/4659793/ 

น้ำหอมกับความรู้สึก

     น้ำหอมสามารถกระตุ้นความรู้สึกได้อย่างน่าทึ่ง เพราะกลิ่นหอมต่างๆ สามารถส่งผลต่อระบบประสาทและสมองได้โดยตรง เราสามารถเลือกใช้น้ำหอมเพื่อปรับความรู้สึกได้ ยกตัวอย่างเช่น

• กลิ่นหอมหวาน เช่น กลิ่นวานิลลา หรือดอกไม้ มักจะทำให้เรารู้สึกอบอุ่น ผ่อนคลาย และมีความสุข กลิ่นเหล่านี้มักจะถูกใช้เพื่อสร้างบรรยากาศที่โรแมนติกและผ่อนคลาย 
• กลิ่นหอมสดชื่น เช่น กลิ่นมะนาว ส้ม หรือใบชา มักจะทำให้เรารู้สึกกระปรี้กระเปร่า สดชื่น และมีชีวิตชีวา 
• กลิ่นหอมอบอุ่น เช่น กลิ่นไม้ อบเชย หรือชา มักจะทำให้เรารู้สึกปลอดภัย อบอุ่น และสบายใจ 
• กลิ่นหอมสะอาด เช่น กลิ่นสบู่ ผ้าซัก หรือแป้ง มักจะทำให้เรารู้สึกสะอาด สดชื่น และมั่นใจ 
• กลิ่นหอมเข้มข้น เช่น กลิ่นเครื่องเทศ กลิ่นกาแฟ มักจะทำให้เรารู้สึกตื่นตัว มีพลัง และกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์
• กลิ่นหอมกระตุ้นความรู้สึก เช่น กลิ่นดอกมะลิ หรือ กลิ่นวานิลลา มักจะถูกใช้เพื่อสร้างบรรยากาศที่ โรแมนติกและเร้าอารมณ์

Editor’s Tips: การใช้น้ำหอมจึงเป็นวิธีหนึ่งในการปรับอารมณ์ความรู้สึกของเราได้ ฉะนั้นเมื่อไหร่ที่เรารู้สึกเครียดเราอาจใช้น้ำหอมที่มีกลิ่นหอมผ่อนคลาย เช่น ลาเวนเดอร์ หรือ ดอกคาโมมายล์ เพื่อสร้างบรรยากาศแสนสบายเหมือนได้นอนพักผ่อนในทุ่งดอกไม้และได้ปลดปล่อยความกังวลออกไปจนหมดเกลี้ยง หรือหากเรารู้สึกเบื่อหน่ายเราอาจใช้น้ำหอมที่มีกลิ่นหอมสดชื่น เช่น มะนาว หรือ ส้ม เพื่อช่วยกระตุ้นความรู้สึกรู้สึกสดชื่นและมีชีวิตชีวา ราวกับได้เติมพลังชีวิตให้เต็มอีกครั้ง