ย้อนสำรวจประวัติศาสตร์ 'หน้าอกผู้หญิง' อวัยวะสงวนที่ถูกกำหนดความงามโดยสังคมเสมอมา

     การปรากฏตัวของศิลปินสาวมากความสามารถ Lady Gaga บนพรมแดงในงานประกาศรางวัล Critics Choice Awards ประจำปี 2022 ในชุดกระโปรงสีทองอร่ามจากแบรนด์ Gucci ในคอลเล็กชั่น Love Parade ที่เผยให้เห็นทรงหน้าอกตามธรรมชาติของเธออย่างมั่นใจนั้น กลับกลายเป็นกระแสวิพากษ์วิจารณ์ตัดสินความงามของเธอในโลกโซเชียลมีเดียอยู่หลายวันว่า “เพราะอะไรจึงทำให้เลดี้ กาก้า จึงมั่นใจในรูปทรงหน้าอกของเธอที่ไม่ได้สวยงามเหมือนดาราสาวคนอื่นๆ”...ถ้าประโยคนี้ถูกพูดออกมาจากปากของมนุษย์ที่อยู่ในโลกเมื่อทศวรรษหรือสองทศวรรษที่แล้วก็คงจะพออนุโลมให้ได้บ้าง ทว่าในโลกปัจจุบันที่สังคมกำลังพยายามอย่างแข็งขันในการสร้างความตระหนักรู้ในประเด็น ‘My Body, My Choice’ อย่างเข้มข้นแล้วนั้น คำพูดดังกล่าวก็ดูจะ “ตกยุค” ไปเสียหน่อย

     กระนั้นนี่ก็ไม่ใช่กรณีแรกที่ร่างกายของผู้หญิงถูก “ล่วงละเมิด” จากสังคม เพราะอย่างที่หลายคนรู้ดีว่าโลกใบนี้ก็มักจะกะเกณฑ์และบังคับให้ผู้หญิงและร่างกายของพวกเธอต้องเป็นแบบนั้น เป็นแบบนี้อยู่เสมอ ยกตัวอย่างให้เห็นภาพอย่างง่ายก็เห็นจะหนีไม่พ้นยุควิกตอเรียราวปี 1837-1900 นวัตกรรมความงามที่เรียกว่า Corset คือสิ่งที่ได้รับความนิยมและแพร่หลายอย่างมากในหมู่ของสาวยุโรปชนชั้นสูง โดยเฉพาะในประเทศฝรั่งเศส ซึ่งเชื่อว่าเอวคอด สะโพกผาย และเนื้อหน้าอกที่ถูกดันขึ้นมาจนเห็นได้ชัดเจนนั้นคือความสวยงามตามความนิยม ไม่เช่นนั้นพวกเธอจะถูกตราหน้าว่าเป็นผู้หญิงสกปรก ไร้เกียรติ ไร้ศักดิ์ศรี ต่ำต้อย ไม่เป็นที่พึงพอใจของสังคม และขาดศีลธรรม ซึ่งนั่นเองที่เรามาอาจปฏิเสธได้ว่าคอร์เซ็ตคือนวัตกรรมที่ผู้หญิงหลายคนไม่ได้เลือกเอง หากสังคมรอบข้างต่างหากที่เป็นคนเลือกให้พวกเธอต้องเป็นแบบนั้น

     หรือย้อนกลับไปก่อนหน้านั้นในยุครีเจนซี่ที่ไม่ได้ห่างไกลมากนักจากยุควิกตอเรียน ซีรี่ส์ยอดฮิตเรื่อง Bridgerton ยังได้สะท้อนภาพหญิงสาวสมัยนั้นที่ตั้งหน้าตั้งตารัดเอวให้คอดกิ่ว ที่นอกจากจะเพื่อเป็นการยกกระชับทรวงอกตามที่ข้อสันนิษฐานของ Hilary Davidson นักประวัติศาสตร์เครื่องแต่งกายได้ออกมากล่าวเอาไว้แล้วนั้น อีกนัยหนึ่งที่สำคัญก็เพื่อสร้างความพึงพอใจต่อบุคคลที่พบเห็นภายนอกอีกด้วย โดยเฉพาะเพศชายในสังคม เนื่องจากในสมัยนั้นหญิงสาวทุกคนล้วนให้ความสำคัญแก่ “การแต่งงานออกเรือน” ทั้งสิ้น การสร้างความพึงพอใจตั้งแต่แรกเห็นด้วยเรือนร่างของพวกเธอนั้นจึงเป็นสิ่งจำเป็นและไม่อาจหลีกเลี่ยงได้          

     เรือนร่างของผู้หญิงถูกสังคมรอบข้างปู้ยี่ปู้ยำจนพวกเธอแทบจะไม่มีสิทธิ์ในร่างกายตัวเองตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ความงามบนเรือนร่างของพวกเธอถูกยึดโยงไว้กับความพึงพอใจของคนอื่นจนกลายเป็นเรื่องน่าสังเวชใจ เช่นเดียวกับดาราฮอลลีวู้ดหลายคนนอกเหนือจากเลดี้ กาก้า ที่มักจะถูกวิพากษ์วิจารณ์เรื่องรูปร่างของพวกเธออยู่เสมอ ไม่ว่าจะอ้วนเกินไป ผอมเกินไป ทำไมแต่งตัวโป๊แบบนั้นท่ามกลางอากาศหนาว ทำไมถึงใส่เสื้อผ้าแหวกแบบนี้ หรือกระทั่งทำไมหน้าอกของเธอถึงไม่สวยเหมือนคนอื่นเขา ทั้งหมดนี้ล้วนแล้วแต่เป็นคำพิพากษาจากขี้ปากของสังคมทั้งสิ้น จนเกิดคำถามที่ต้องถามกลับไปบ้างว่า “ตกลงแล้วนี่มันร่างกายใครกันแน่ และถ้าร่างกายของฉัน ‘แตกต่าง’ จากคนอื่นในสังคม มันเป็นเรื่องผิดหรือ”...