เปิดโลกของนักประพันธ์เพลงระดับตำนานชาวอิตาเลียที่ขึ้นชื่อที่สุดเรื่อง “ความขี้เกียจ”

     โดยปกติทั่วไปหลายคนส่วนใหญ่จะพูดถึงความขยันที่มาพร้อมพรสวรรค์คือปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดตำนานผู้ยิ่งใหญ่ นักกีฬา นักดนตรี ศิลปิน และตำนานจากหลากหลายแขนงล้วนเต็มไปด้วยเรื่องราวของความพยายามสุดชีวิต บางคนกว่าผลงานจะเป็นที่ประจักษ์และได้รับความสนใจก็อาจไม่มีลมหายใจอยู่ชื่นชมความสำเร็จเสียแล้ว แต่เรื่องนี้สวนทางกับชีวิตของนักประพันธ์เพลงชาวอิตาเลียนระดับไอคอน เพราะเขาขึ้นชื่ออย่างมากเรื่อง “ความขี้เกียจ” ซึ่งวันนี้ผู้เขียนจะพาไปย้อนถึงช่วงเวลาแห่งความขี้เกียจที่ถูกนำมาพูดถึงอีกครั้งในรูปแบบมีมและเรื่องเล่าชวนขบขัน

ภาพ: Britannica

     Gioachino Rossini คือนักประพันธ์เพลงคนสำคัญของอิตาลีที่จะพูดถึงกันในบทความนี้ เขาเกิดและเติบโตในเมืองเปซาโร่ พ่อแม่ของเขาเป็นนักดนตรีและนักร้อง เรียกว่าเขาเกิดมาในโลกของศิลปินโดยแท้ ซึ่งนั่นทำให้เขาเปี่ยมด้วยพรสวรรค์ ทว่ามันสวนทางกับขีดความขยันของเขาอย่างถึงที่สุด เพราะประวัติชีวิตของเขาสิ่งที่โดดเด่นที่สุดคือความขี้เกียจ เริ่มตั้งแต่ช่วงวัยรุ่นตอนต้นที่มีการบันทึกว่าเขาเป็นเด็กขี้เกียจ และสามารถเรียนรู้การร้องและการแสดงได้อย่างง่ายดาย อีกทั้งยังประพันธ์ผลงานโอเปร่าครั้งในตอนอายุ 14 ปี ก่อนจะเริ่มเรียนไวโอลินและเครื่องดนตรีอื่นๆ ตอนอายุ 15 ปีสำหรับแสดงในที่สาธารณะหรือแม้กระทั่งในโรงละครเพื่อหาเงิน

     เรื่องราวชีวิตเหมือนจะสวยหรูที่อาจไม่ได้สะท้อนความขี้เกียจขนาดนั้น ทว่าเมื่อเขาโตขึ้นเสียงเริ่มแตกหนุ่มเต็มรูปแบบก็ไม่สามารถร้องเพลงได้แบบเดิม เขาจึงผันตัวมาเป็นนักประพันธ์และวาทยากรแทน จากจุดนี้เขาเริ่มเส้นทางการประพันธ์อย่างจริงจัง และสามารถปรับตัวเข้ากับยุคสมัย เริ่มประพันธ์ผลงาน “Comic Opera” ที่กำลังเป็นที่นิยมและสร้างชื่ออย่างมาก ตลอดช่วงยุค 1810s เขากลายเป็นดาวดังที่สามารถสร้างผลงานระดับสูงในอิตาลี ต่อมาเขาร่ำรวยและแต่งงาน ประกอบกับต้องการแสวงหาการเดินทางท่องเที่ยวเลยย้ายสู่มหานครปารีสและรังสรรค์ผลงานโอเปร่าระดับสูงเป็นเวลานานหลายทศวรรษ

ภาพ: Bibliothèque nationale de France

     อ่านมาถึงตรงนี้อาจรู้สึกว่าเขาเป็นนักประพันธ์ผู้ทะเยอทะยาน ทว่าความจริงไอคอนชาวอิตาเลียนคนนี้มีวิธีการทำงานที่ขี้เกียจเสียเหลือเกิน ด้วยพรสวรรค์ที่อัดแน่นเต็มเปี่ยมทำให้เขาประพันธ์เพลงได้อย่างรวดเร็ว ดังนั้นโต๊ะทำงานเขาคือเตียงนอน เรื่องเล่าที่กลายเป็นตำนานคือเขาพักอาศัย ณ โรงแรมแห่งหนึ่งในกรุงเวนิส เมื่อปี 1813 เขาประพันธ์เพลงบนเตียงเช่นเดิม เมื่อเขียนตัวโน้ตจนจบเขากลับทำกระดาษแผ่นนั้นร่วงลงพื้น แทนที่จะลุกขึ้นเพื่อไปหยิบกระดาษแผ่นนั้น ด้วยความเก่งฉกาจเขาเลือกที่จะปล่อยตัวลงนอนต่อและหยิบกระดาษใกล้มือเพื่อประพันธ์งานอีกชิ้นแทน ก่อนจะมีผู้เยี่ยมเยียนแวะเข้ามาหา และเขาคนนั้นก็เป็นผู้หยิบผลงานประพันธ์เวอร์ชั่นบนพื้นให้แทน บางเรื่องเล่าบอกเขาให้ผู้เยี่ยมเยียนลองเลือกผลงานที่ดีกว่า บ้างก็บอกว่าเขาเลือกเอง แต่สุดท้ายเขาก็เก็บและปรับปรุงผลงานทั้งหมดจนกลายเป็นบทประพันธ์สำหรับโอเปร่าที่น่าทึ่ง

     เรื่องราวนี้ถูกเล่าขานซ้ำแล้วซ่ำเล่า ข้อมูลรายละเอียดอาจคลาดเคลื่อนหรือแตกต่างกันไปบ้างตามกาลเวลาที่ผ่านมาอย่างยาวนาน ทว่าใจความสำคัญที่ทุกคนจดจำอย่างดีคือเขาขี้เกียจแม้แต่จะลุกจากเตียงไปหยิบแผ่นกระดาษที่ตกลงพื้น แม้เรื่องนี้จะสะท้อนชีวิตอันเต็มไปด้วยความคร้านของนักประพันธ์ผู้นี้เป็นอย่างดี ทว่าชีวิตนักประพันธ์ของเขานั้นเปี่ยมด้วยเรื่องราวและผลงานระดับตำนาน เขาแสดงให้เห็นศักยภาพและความแอ็กทีฟในการสร้างสรรค์ผลงานสวนทางกับไลฟ์สไตล์ นอกจากนี้ยังมีเรื่องเล่าอีกว่าเขาคืออาจารย์ผู้ทั้งใจดีและดุดันในเวลาเดียวกัน เรื่องเด่นที่ทุกคนเล่าขานคือเขาใช้สัญลักษณ์กากบาทสำหรับชี้จุดผิดของนักเรียน ครั้งหนึ่งเขาเคยกากบาทบนบทประพันธ์เพียงเล็กน้อยจนทำให้นักเรียนคนหนึ่งดีใจเพราะผิดพลาดไม่มากนัก แต่เขากลับกล่าวสวนว่า “ถ้าฉันมาร์กจุดผิดพลาดทั้งหมดในบทเพลงด้วยกากบาท ผลงานของคุณคงกลายเป็นสุสาน” นอกจากนี้ยังมีเรื่องที่เขาเข้มงวดถึงขนาดส่งพ่อตัวเองกลับบ้านเพราะเล่นโน้ตผิดพลาด และอีกหลายเรื่องราวในชีวิตที่เมื่อนำกลับมาเล่าใหม่ล้วนกลายเป็นสีสันที่สะกดความสนใจของทุกคน และนี่คือเรื่องราวเล่าขานจากส่วนหนึ่งในชีวิตที่สะท้อนภาพของความขี้เกียจของหนึ่งในสุดยอดนักประพันธ์เพลงชาวอิตาเลียนผู้นี้