“ทำไมมีแต่นางแบบผิวดำ” ข้อถกเถียงเรื่องความหลากหลายแบบย้อนกลับในโชว์ Saint Laurent

     เปิดหัววันแรกของปารีสแฟชั่นวีก เป็นประจำทุกปีที่โชว์ Saint Laurent จะเป็นโชว์ปิดค่ำคืนที่ได้รับความสนใจอย่างล้นหลาม ด้วยฝีมือระดับชั้นครูของ Anthony Vaccarello ที่หยิบจับกลิ่นอายความเซ็กซี่เย้ายวนมาผสมผสานกับเรื่องราวเบื้องหลังของแบรนด์ตั้งแต่อดีตได้อย่างลงตัว มิติของสาวปาริเซียงถูกนิยามในรูปแบบที่สะท้อนภาพลักษณ์ความจัดจ้านด้านแฟชั่นได้เป็นอย่างดี ทว่าสิ่งหนึ่งที่กลายเป็นภาพจำของคำว่า “สาวปาริเซียง” คือลุคผู้หญิงผิวขาวผมบลอนด์ทาปากแดง ซึ่งมันส่งผลต่อกรอบมุมมองของบุคคลทั่วไปในสังคมอย่างไม่รู้เนื้อรู้ตัว และโชว์คอลเล็กชั่นฤดูใบไม้ร่วง/ฤดูหนาว 2023 จึงเกิดคำถามที่น่าตกใจจากคนบางกลุ่มว่า “ทำไมมีแต่นางแบบผิวดำ”

     คำถามนี้น่าตกใจอย่างมาก เพราะตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมามีการเรียกร้องประเด็นเรื่องความหลากหลายอย่างต่อเนื่อง แบรนด์ยักษ์ใหญ่จำนวนมากก็ปรับตัวเลือกนางแบบที่มีหลากหลายทั้งเชิงรูปร่างและชาติพันธุ์มาเป็นตัวแทนแสดงความงดงามของผลงานการรังสรรค์นั้นๆ หลายปีหลังผู้ติดตามแฟชั่นจะเห็นนางแบบที่ไม่ใช่แค่สาวผิวขาวอยู่บนรันเวย์เสมอไป แซงต์ โลรองต์เป็นอีกหนึ่งแบรนด์ที่คัดเลือกนางแบบอย่างรอบคอบ ส่วนใหญ่จะเน้นเรื่องความหลากหลายเชิงชาติพันธุ์ เพราะซิลูเอตของเสื้อผ้าแซงต์ โลรองต์ค่อนข้างเฉพาะ การปรับตัวที่ดีที่สุดอาจไม่ใช่การถมชุดความคิดใหม่จนเสียอัตลักษณ์ แต่หมายถึงการปรับตัวเข้าหากระแสสังคมในแนวทางของตัวเอง

     จำนวนนางแบบผิวดำและผิวน้ำตาลมีจำนวน 22 ลุคจากทั้งหมด 50 ลุคในโชว์นี้ นับเป็นจำนวนไม่ถึง 50 เปอร์เซ็นต์ด้วยซ้ำ แต่ทำไมคนถึงตั้งคำถามราวกับว่าทั้งโชว์ไม่มีนางแบบชาติพันธุ์อื่นเลย คำตอบสำคัญคือกระแสต้านและความคิดเรื่องความเหมาะสมลงตัวอันผูกโยงกับความคุ้นชิน ย้อนกลับไปทศวรรษก่อนการคัดเลือกนางแบบผิวสีเข้ามาในโชว์มักมีจำนวนไม่เยอะ และจำนวนนั้นก็ตอบโจทย์เรื่องความหลากหลาย หรือพูดง่ายๆ ว่าคล้ายเกราะกำบังไม่ให้ถูกวิจารณ์เรียบร้อยแล้ว ดังนั้นคนบางกลุ่มจึงมีสัดส่วนที่คุ้นชินในหัวสมองอยู่แล้วว่าโชว์หนึ่งจะมีสัดส่วนของนางแบบลงตัวที่ประมาณไหน

     ความคิดที่ทำให้เกิดคำถามนี้คือการตั้งคำถามเรื่องความหลากหลายแบบย้อนกลับ เนื่องจากความไม่คุ้นเคยผลักดันความรู้สึกแปลกประหลาดหรือไม่ปลอดภัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโชว์ใหญ่ที่มีภาพจำค่อนข้างชัดเจนจากในอดีต การเปิดมิติใหม่แบบนี้อาจทำให้คนบางกลุ่มอาจเกิดความรู้สึกผิดแปลก พวกเขาจึงตั้งสมมติฐานเกี่ยวกับจำนวนของนางแบบผิวดำที่มากกว่าเดิม ทั้งๆ ที่การคัดเลือกนางแบบที่เข้ากับแบรนด์แล้วจึงไม่ควรเป็นประเด็น เว้นเสียแต่ว่าผู้วิจารณ์ด้วยการตั้งคำถามแบบนี้รู้สึกว่าไม่เข้ากับการนำเสนอของแซงต์ โลรองต์

     สาวปาริเซียงในภาพจำของคนในสังคมที่เปลี่ยนไปผ่านการพัฒนาด้านแฟชั่น แน่นอนว่าภาพลักษณ์สาวปาริเซียงถูกกำหนดนิยามไว้นานหลายทศวรรษ รูปแบบความสวยงามเฉพาะตัวทำให้ถูกพูดถึงเสมอมา แซงต์ โลรองต์ขึ้นชื่อเรื่องการหยิบกลิ่นอายความสวยงามแบบฉบับสาวปาริเซียงมาคลุกเคล้าใหม่จนเกิดเป็นโชว์อันน่าทึ่ง ทว่าในอีกมุมหนึ่งแบรนด์ก็กำลังนิยามคำว่า “สาวปาริเซียง” แบบใหม่ การที่เมื่อก่อนคนฝรั่งเศสมีความชาตินิยมและมีกลุ่มคนขาวเป็นประชากรส่วนใหญ่ อีกทั้งความหลากหลายเรื่องชาติพันธุ์ยังไม่ได้ถูกพัฒนาไปไกลเช่นนี้ ความสวยงามตามมายาคติจึงปิดกั้นไม่ให้เกิดสาวปาริเซียงแบบใหม่ๆ หญิงสาวที่มีสไตล์การแต่งตัวอันเป็นเอกลักษณ์และไม่ได้ถูกผูกติดเรื่องความงามเข้ากับสีผิวหรือชาติพันธุ์


     เมื่อสาวปาริเซียงยุคใหม่เป็นใครก็ได้ ไม่จำเป็นต้องผิวขาวผมบลอนด์เสมอไป ยุคปัจจุบันวิถีแห่งวัฒนธรรมกลายเป็นเรื่องของทุกชาติพันธุ์ โลกสมัยใหม่หลอมรวมคนเข้าด้วยกันแบบไร้พรมแดนมากขึ้น ดินแดนน้ำหอมก็มีชาติพันธุ์นิกรอยด์ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมปารีส ดังนั้นแอนโธนี่จึงไม่ได้ติดคำนิยามเก่า แต่กำลังนำเสนอว่าสาวปาริเซียงสามารถเป็นไปได้ทุกชาติพันธุ์ มันคือการนิยามชาวปารีสในรูปแบบใหม่ที่หลากหลายและพัฒนาทางสังคมวิทยาตามความเป็นจริงมากขึ้น กลิ่นอายแฟชั่นอันสะท้อนไลฟ์สไตล์แต่ไม่จำเป็นต้องสะท้อนถึงสีผิวหรือชาติพันธุ์คนส่วมใส่อีกต่อไปแล้ว ผู้คนตอนนี้คือประชากรโลกที่เลือกสรรสไตล์เป็นของตัวเอง คนผิวสีเยอะเกินงั้นเหรอ...เปล่าเลย แอนโธนี่กำลังจะบอกว่านี่คือจริตความสวยเซ็กซี่เย้ายวนที่สะท้อนออกมาผ่านประชากรกลุ่มใหม่นอกเหนือจากกรอบมายาคติแบบเดิมๆ