FASHION

เชื่อไหมว่า “การสวมหมวก” ค่อยๆ กัดกินชีวิตมนุษย์อย่างน่าสยอง

หมวกรูปทรงต่างๆ ถูกขึ้นรูปและจัดทรงด้วยสารเคมีนานาชนิด จนเกิดเป็นความสยดสยองอันน่าตกใจที่สิ่งเหล่านี้ดึงความปกติออกไปจากร่างกายมนุษย์!

     #FashionVictim เหยื่อแฟชั่น...คำนิยามง่ายๆ ที่ตีความได้มากมายหลายรูปแบบ ผลทางตรง ผลทางอ้อมหรือจะเป็นการเปรียบเปรยแต่ทั้งหมดล้วนเป็นกรรมของเรื่องนี้ ซีรีส์เหยื่อคือซีรีส์ที่เราจะพาทุกคนย้อนกลับไปดูความโหดร้ายของแฟชั่นในแบบตั้งใจและไม่ตั้งใจ ประวัติศาสตร์อันขมขื่นที่สะท้อนด้านมืดของโลกแฟชั่นให้อะไรกับเราบ้างติดตามได้ในซีรีส์นี้กับโว้กประเทศไทยเท่านั้น

 

______________________________________________

     ใครจะเชื่อหมวกใบเดียวจะสามารถคร่าชีวิตอันสุขสบายไปจากคนๆ หนึ่งได้อย่างหน้าตาเฉย เมื่อหมวกไม่ได้เป็นแค่ไอเท็มสามัญประจำยุคของผู้ชายอย่างเดียว แต่มันกลับกลายเป็นอสูรร้ายภัยเงียบที่คอยกัดกินผู้มีส่วนร่วมกับตัวหมวกจนถึงขั้นตกที่นั่งลำบาก ไม่ว่าความสวยงามและจำเป็นในยุคสมัยหนึ่งจะล้ำค่าเพียงใด แต่มันย่อมแลกกับชีวิตที่ต้องเสียไปหรือจมปลักทุกข์ทรมานไม่ได้แม้แต่นิด วันนี้โว้กจึงพาทุกคนไปรู้จักกับหมวกที่จะทำให้หลายคนต้องตกใจกับสิ่งซ่อนเร้นอันน่าหวาดกลัว

หมวกทรงสูงที่เราคุ้นตาแต่ไม่น่าเชื่อว่ามันซ่อนอะไรไว้มากกว่าที่ทุกคนคิด / ภาพ: Amazon UK

    “หมวกแห่งสารเคมี” ชื่ออาจจะฟังดูตลกและคนยุคนี้สงสัยแน่นอนว่าหมวกมันจะมีพิษได้อย่างไรในเมื่อไอเท็มชิ้นนี้มีเทคนิคการขึ้นโครงและรายละเอียดของหมวกอย่างประณีตด้วยฝีมือคน (ปัจจุบันใช้เครื่องจักร) แต่ทว่าสมัยก่อนการจะสร้างหมวกสักใบมันยากและซับซ้อนกว่านั้น ปัจจุบันหมวกคือทางเลือกจะใส่หรือไม่ก็ได้ แต่เมื่อก่อนผู้ชายต้องใส่หมวกออกจากบ้านโดยเฉพาะอย่างยิ่งสังคมยุโรปฝั่งตะวันตกที่หมวกคือหนึ่งในสัญลักษณ์ของความศิวิไลซ์ในยุคสมัยนั้น

การปั้นจำลองมือช่างทำหมวกวัย 25 ปีที่แสดงถึงรอยเล็บที่ผิดปกติจากสารเคมี ณ โรงพยาบาลแซงต์-หลุยส์ ประเทศฝรั่งเศส ฝีมือการปั้นโดย Jules Baretta / ภาพ:  Fashion Victims: The Dangers of Dress Past and Present by Alison Matthews David

     หมวกปรอท! ความน่าตกอกตกใจไม่ได้อยู่กับเพียงผู้ใส่แต่อยู่กับผู้ทำเป็นหลัก เพราะแต่ก่อนกระบวนการทำหมวกในยุคศตวรรษที่ 19 ต้องอาศัยสารปรอทเพื่อขึ้นทรงและเปลี่ยนสภาพจากขนสัตว์สู่วัสดุสานหมวกในสมัยนั้น บันทึกปี 1885 มีผลงานการปั้นเลียนแบบผิวหนังของ Jules Barretta เป็นรูปนิ้วมือคนที่มีความผิดปกติตรงเล็บ มือของคนดังกล่าวคือมือของช่างทำหมวกวัยเพียง 25 ปีที่ต้องต่อสู้กับสารเคมีจนกระทั่งประสบชะตากรรมเช่นนี้



WATCH




ลายมือของช่างทำหมวกผู้ดูดซับสารเคมีจำนวนมากจนไม่สามารถเขียนหนังสือได้ปกติอีกต่อไป / ภาพ: Fashion Victims: The Dangers of Dress Past and Present by Alison Matthews David

     หมวกไม่ได้ทำร้ายกายมนุษย์แค่เพียงผิวหนังภายนอก เพราะมันส่งผลไปถึงฟังก์ชั่นการทำงานด้านในโดยเฉพาะอย่างยิ่งกล้ามเนื้อนิ้วมือ ช่างทำหมวกต้องรับสารเคมีจำนวนมากจนกระทั่งมีความผิดปกติทางการเขียนและนั่นทำให้ไม่สามารถแม้แต่จะเขียนชื่อตัวเองลงบนกระดาษแผ่นเดียวด้วยซ้ำ ถึงแม้ว่าคนจะเริ่มรู้ถึงภยันอันตรายของมัน แต่เวลาผ่านไปหลายสิบปีคนก็ยังใช้มันเนื่องด้วยต้นทุนที่ต่ำแต่แลกมาด้วยความสวยงามโดยไม่จำเป็นต้องเสาะหาวัสดุคุณภาพดีราคาสูง ปรอทจึงเป็นทางลัดเพื่อความสวยงามที่ต้องแลกมาด้วยชีวิตของช่างจำนวนนับไม่ถ้วน

แคตตาล็อกหมวกระดับสูงรูปทรงต่างๆ ที่ผลิตด้วยหนังคุณภาพระดับสูง / ภาพ: Jojo Lance

     และถ้าวัสดุระดับสูงล่ะยังจะมีเหยื่ออยู่ไหม...คำตอบคือมีเมื่อการแบ่งชนชั้นยังเป็นเรื่องปกติของสังคม เพราะฉะนั้นการใช้วัสดุหรูหราอย่างเช่นหนังและขนสัตว์แท้ยิ่งตอบโจทย์ความหรูหรา กรรมจึงไปตกที่สัตว์และกลายเป็นว่าหมวกเฟอร์คุณภาพสูงทำร้ายสัตว์ คุณภาพต่ำทำร้ายคน หมวกทรงสูงสมัยก่อนจึงกลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความเจริญที่แฝงด้วยกลิ่นอายของปีศาจที่ทำร้ายหลายชีวิตครบทุกองศา

หมวกอายุกว่า 100 ปีที่ยังคงมีสารปรอทหลงเหลืออยู่ตั้งแต่การผลิต / ภาพ: eBay

     เชื่อไหมว่าความสวยงามอันโหดร้ายมีอายุความนิยมหลักร้อยปี ถึงแม้จะรอดจากวิกฤติเฉียบพลันแต่อาจจะต้งองเผชิญกับปัญหาสุขภาพระยะยาว และผลสำรวจบอกว่า “ปรอทและเกลือปรอทพบได้ในปริมาณมากโดยเฉพาะจากหมวกที่ผลิตในช่วง 1830 ถึง 1920” คำว่ามากคือมากระดับกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ที่แทรกอยู่ในเส้นขนของหมวกเหล่านั้น และเชื่อไหมว่าหมวกบางใบที่หลงเหลือมาจากปลายศตวรรษที่ 18 ยังมีพิษจากสารเคมีเป็นอันตรายต่อร่างกายมนุษย์หลงเหลือเป็นพิษอยู่ในปัจจุบัน

ภาพถ่ายที่สะท้อนชีวิตอันน่าเศร่าและแสนน่าเบื่อของช่างทำหมวก / ภาพ: ancientfaces.com

     บางครั้งการย้อนมองกลับไปมักจะเห็นความจริงที่โหดร้าย ถึงแม้เรื่องเหล่านี้จะแทบไม่พบเจอในยุคปัจจุบันแล้ว แต่การเดินทางถอยหลังไปหารากฐานจะเห็นความน่าอัศจรรย์ใจที่ช่างทำยอมแลกสุขภาพเพื่อความสวยงามอันเลอค่าของหมวกฝีมือพวกเขา ถ้าตอนนี้ช่างทำหมวกยังต้องเผชิญกับเรื่องราวเลวร้ายขนาดนี้ เรายังเลือกจะใส่หมวกกันอยู่ไหม เก็บคำตอบไว้ในใจและนึกถึงความลำบากของพวกเขาว่า “นี่ล่ะ! เหยื่อของแฟชั่น”

ชายผู้นี้เป็นเหยื่อแฟชั่นโดยไม่รู้ตัว สะท้อนความโหดร้ายของความอันตรายในสมัยก่อน / ภาพ: Rebel Circus

เหยื่อของสารปรอท หนักหนาจนรูปหน้าผิดเพี้ยนไปจากปกติ / ภาพ: The Pandora Society

 

ข้อมูล: Collectors Weekly, National Geographic, The Pandora Society, Listverse และ Fashion Victims: The Dangers of Dress Past and Present by Alison Matthews David

WATCH

คีย์เวิร์ด: #FashionVictim